Lesona 12: Ny finoana sy ny fanekena

    Hodinihina mandritra ny herinandro: Gal. 6:14; Rom. 6:23; 1 Jak. 5:11,13; Rom. 4:1-7; Lev. 7:18; Lev. 17:1-4; Rom. 5:1
    Tsianjery: "Ary hita marimarina fa amin'ny lalàna dia tsy misy olona hamarinina eo anatrehan'Andriamanitra; fa ny marina amin'ny finoana no ho velona." Gal. 3:11.

    700 taona teo ho eo TLK no nanoratan'ilay poeta Homere ny asasorany hoe "L'Odyssee", tantaran'i Ulysse ilay mpiady lehibe - izay nanao dia lavitra naharitra folo taona raha niezaka niverina tany amin'ny Ithaca fonenany, rehefa avy nandrava ny tanan'i Troie tamin'ny "Guerre de Troie". Naharitra tokoa izany dia izany, satria nisetra zavatra maro izay nisakana azy tsy hanatratra ny tanjony izy: rendrika ny sambony, tojo fanoherana izy, nisy tafio-drivotra mahery, ary teo koa ireo biby mahatahotra sy loza samihafa. Rehefa hitan'ireo andriamanitra fa maro loatra ny fijaliana efa niaretan'i Ulysse dia nifanaraka izy ireo ny hampody azy any amin'ny tranony sy ny fianakaviany. Nanaiky izy ireo fa fanoloran-tena ampy hanonerana ny fahadiasoany ireo toe-java-tsarotra ireo.

    Amin'ny lafiny iray dia tahaka an'i Ulysse isika, manao dia lavitra eo am-pizorana amin'ny lalam-podiana. Ny fahasamihafana lehibe eo amintsika sy Ulysse anefa dia ity: na "miaritra fahoriana" toy inona aza isika dia tsy izany velively no hahatafaverina antsika soamantsara any amin'ny fonenantsika. Lehibe loatra ny elanelan'ny lanitra sy ny tany ka tsy ho vitantsika velively ny hanarina samirery ny fahadisoantsika mba ho tody any. Raha tonga soamantsara any amin'ny fonenantsika isika dia ho noho ny fahasoavan'Andriamanitra irery ihany.

    Indray mitopy maso: Nahoana ny famonjena no tsy maintsy ho fanomezana? Nahoana no Izay mitovy amin'Andriamanitra ihany no mahavotra ny fanahintsika? Ahoana no mahatonga an'i Abrahama ho ohatra amin'ny finoana? Inona no hevitry ny hoe fahamarinana "omena" na "ekena" ho antsika? Ahoana no hakantsika ho an'ny tenantsika ny teny fikasana sy ny fanantenana ao amin'ny hazo fijaliana?

    Na tao amin'ny TT na ny TV, ary na tamin'ny fanekena taloha na ny vaovao, dia amin'ny alalan'ny finoana irery ihany no hahazoam-pamonjena. Raha amin'ny alalan'ny zavatra hafa, toy ny hoe amin'ny alalan'ny asa ohatra mantsy no hahazoana azy, dia ho lasa zavatra tsy maintsy aloa amintsika izany ny famonjena, dia zavatra tsy maintsy omen'ny Mpahary antsika. Ireo izay tsy mahatakatra ny maha-zava-doza ny fahotana ihany no mety hieritreritra fa misy maha-voatery an'Andriamanitra hamonjy antsika. Ny tena izy dia ny mifanohitra amin'izany. Raha toa ka misy izany zavatra maha-voatery izany, dia tsy inona fa izay tokony haloantsika noho ny lalàn'Andriamanitra nodikaina. Mazava loatra anefa fa tsy vitantsika izany; soa ihany fa teo i Jesôsy nanao izany ho antsika.

    "Rehefa takatry ny lehilahy sy ny vehivavy amin'ny fahafenoany kokoa ny fahalehibeazan'ilay sorona nataon'ny Tompon'ny lanitra tamin'ny nahafatesany teo amin'ny toeran'ny olona, dia amin'izay ny drafi-pamonjena vao hivandravandra, ary amin'izay ny fieritreretana momba an'i Kalvary vao hamoha fihetsehampo mamy sy masina ary velona ao am-pon'ny Kristianina. Ho ao am-pon'izy ireo sy eo imolony ny fiderana an'Andriamanitra sy ny Zanak'ondry. Tsy ho vanona ao am-pon'izay misaintsaina lalandava ny toe-java-nitranga teo Kalvary ny avonavona sy ny fiheveran-tena ho zavatra. (...) Na ny harena rehetra eto amin'izao tontolo izao aza dia tsy hanana tombambidy ampy hanavotana fanahy iray very. Iza no afaka hamatra ny fitiavan'i Kristy izao tontolo izao very raha nihantona teo amin'ny hazo fijaliana Izy ka niari-pahoriana noho ny fahotan'ireo olo-meloka? Tsy hay refesina izany fitiavana izany, tsy manam-petra.

    "Nasehon'i Kristy fa mahery noho ny fahafatesana ny fitiavany. Teo am-panantanterahany ny famonjena ny olombelona, na dia niatrika ny ady mahatahotra indrindra nifanaovany tamin'ny herin'ny maizina aza Izy, tee anivon'izany rehetra izany, dia nihanahery hatrany ny fitiavany. Nampahory Azy mafy ny fihodinan'ny tavan'ny Rainy tsy hanatrika Azy, ka nitarika Azy hihiaka tamim-pangidiana fatratra tao amin'ny ati-fanahiny lalina nanao hoe: "Andriamanitra ô, Andriamanitra ô, nahoana no dia mahafoy Ahy Ianao?" Nitondra famonjena ny sandriny. Voaloa ny sarany hividianana ny fanavotana ny olona tamin'ny fotoana niatrehan'ny fanahiny ny ady farany, ka nitenenany ny teny feno fitahiana izay toa nanakoako hatrany amin'ny famoronana hoe: "Vita!"

    "Ny toe-javatra nitranga teo Kalvary dia manetsika ny fihetsehampo lalina indrindra. Tsy omen-tsiny ianao raha maneho hafanam-po ny amin'io lohahevitra io. Tsy ho takatry ny eritreritsika sy ny fisainantsika amin'ny fahafenoany velively izany hoe i Kristy Ilay tsara indrindra, Ilay tsy nisy tsiny, no tsy maintsy niaritra fahoriana mafy sy fahafatesana, ary nitondra ny vesatry ny fahotan'izao tontolo izao. Tsy ho voavinavinantsika akory ny lavany sy ny sakany ary ny haavony sy ny halalin'izany fitiavana mahagaga izany. Ny fibanjinana ny halalina tsy manam-petran'ny fitiavan'ny Mpamonjy dia tokony hameno ny saina sy hanohina ary hampiempo ny fanahy, ka hanatsara sy hanandratra ny fitiavantsika, ary hanova tanteraka ny toetra manontolo."- TFC, b. 2, tt. 212, 213.

    Mivavaha eo am-pamakiana izay nosoratan'i Ellen G.White eto. Ataovy ao an-tsaina hatrany izany, dia vakio ny Gal. 6:14 ka anontanio ny tenanao hoe: amin'ny inona no hahazoako mirehareha ny amin'ny hazo fijalian'i Kristy?

    "Fa fantatrareo fa tsy zavatra mety ho simba, tahaka ny volafotsy sy ny volamena, no nanavotana anareo tamin'ny fitondran-tena adala, izay azonareo tamin'ny nentin-drazana, fa ny rà soan'i Kristy, toy ny ràn'ny zanak'ondry tsy misy kilema ary tsy misy pentimpentina." - 1 Pet. 1:18,19.

    Inona no tian'i Petera holazaina raha milaza izy eto hoe navotana isika? 

    Rehefa miresaka ny amin'ny fahafatesan'i Kristy teo amin'ny hazo fijaliana i Petera, dia ilay fahafatesana nanaovana fanavotana, dia misarika ny saina any amin'ilay fomba fanao fahiny tamin'ny fanafahana andevo iray amin'ny fahandevozany ny fampiasany ny teny hoe: "nanavotana", izay iresahana ny onitra aloa (matetika aloan'ny havan'ilay andevo) ho fanafahana ilay andevo. I Kristy kosa dia nanavotra antsika ho afaka amin'ny fanandevozan'ny ota sy ny voka-dratsiny farany, izay tsy inona fa ny fahafatesana, ka ny "rany sarobidy", ny nahafatesany an-tsitrapo teo Kalvary teo amin'ny toerantsika no nanavotany antsika. Averina indray fa io no fototra iorenan'ny fanekena: raha tsy nitranga mantsy izany dia tsy misy dikany sady foana ny fanekena, izay fanomezana ny fiainana mandrakizay ho an'izay rehetra mino. 

    Jereo ireto andininy ireto: Rôm. 6:23; 1 Jao. 5:11,13. Inona no hafatra iombonan'izy rehetra?

    Anananatsika io teny fikasana momba ny fiainana mandrakizay io satria vitan'i Jesôsy, dia Izy irery ihany, ny nandravona ilay olana nahatonga ny fiainana mandrakizay ho verintsika. Tamin'ny fomba ahoana? Satria ny fahamarinan'ny Mpahary sy ny tombam-bidiny tsy misy fetra irery ihany no mahafoana ny trosantsika noho ny lalàna nodikaintsika - dia toy izany ny halehiben'ny faharavana nateraky ny ota. Inona rahateo moa no azo lazaina mikasika ny maha-mandrakizay ny lalàm-pitondranten'Andriamanitra raha toa ka voary voafetra sy mandalo dia efa afaka handoa ny onitry ny fandikana azy? Olona Izay mitovy amin'Andriamanitra irery ihany, Izay manana fiainana ao anatiny, tsy nindramina na avy amin'ny hafa, ary mandrakizay, no afaka mandoa ny onitry ny fanavotana takina hanafahana antsika amin'ny trosan'ny lalàna. Amin'izany fomba izany no tanteraka ny teny fikasana rehetra ao amin'ny fanekena; toy izany no ahatanterahan'ny teny fikasana momba ny fiainana mandrakizay, na dia izao ankehitriny izao aza; toy izany no nanavotana antsika ho afaka amin'ny fahotana sy ny fahafatesana.

    Alao sary an-tsaina hoe misy ankizy iray ao amin'ny tranom-bakoka iray. Nanipy kitapon-dranomainty iray mbola feno izy ka nitankosona teo amin'ilay sary hosodoko nataon'i Rambrandt izany ary nanimba tanteraka ilay sary. lo sary hosodoko io anefa mitentina an-tapitrisany maro ny vidiny; ka na hivarotra ny fananany rehetra aza ny ray aman-dreniny dia tsy hahaloa velively hatramin'ny farany ny trosa amin'izany. Amin'ny inona no anampian'io sary an'ohatra io antsika hahatakatra ny fahalehibiazan'ny faharavana nateraky ny fahotana? Manao ahoana ny tsy fahefantsika na inona na inona eo amin'ny fanonerana azy, ary nahoana no ny Tompo irery ihany mihitsy vao afaka handoa izany trosa izany?  

    "Ary nino an'i Jehôvah izy; ka dia nisaina ho fahamarinany izany." - Gen. 15:6.

    Io andininy io dia mitoetra ho anisan'ireo fanambarana lalina indrindra ao amin'ny Soratra Masina manontolo. Manampy amin'ny fametrahana amin'ny toerany ny fahamarinana lehibe ao amin'ny fivavahan'ny Baiboly izany, dia ny fanamarinana amin'ny finoana irery ihany, ary efa taonjato maro talohan'ny nanoratan'i Paoly mikasika izany ho an'ny Rômanina no efa izany no izy. Mampiseho mazava izany rehetra izany fa hatrany Edena ka mandraka ankehitriny dia tsy miova ny fomba hahazoam-pamonjena. 

    Ny tontolon-kevitra manodidina io andininy io eto dia manampy antsika hahatakatra ny halehiben'ny finoan'i Abrahama; nino ny teny fikasan'Andriamanitra izy fa hahazo zanaka lahy na dia nanaporofo aza ny zava-nisy ara-batana rehetra fa tsy azo tanterahina izany teny fikasana izany. Io no ilay karazam-pinoana izay mahatsapa ny tsy fahefany na inona na inona tokoa, ilay karazam-pinoana izay mitaky fanolorana ny tena manontolo ho an'ny Tompo, ary koa ilay karazam-pinoana izay mitarika ho amin'ny fankatoavana. Izany no finoan'i Abrahama, ary nisaina ho "fahamarinany" izany.

    Nahoana ny Baiboly no milaza fa "nisaina" na "noraisina" ho fahamarinany izany? Moa ve "marina" araka ilay hevitra fandraisan'Andriamanitra ny atao hoe fahamarinana i Abrahama? Inona no zavatra nataony tsy ela akory taorian'ny nanambaran'Andriamanitra azy ho marina, izay manampy antsika hahatakatra fa io fahamarinana io dia nisaina ho azy, fa tsy araka izay tena maha-izy azy tamin'io fotoana io tsy akory?

    Na dia finoana sy fankatoavana tokoa aza no nibahana teo amin'ny fiainan'i Abrahama, dia tsy fiainam-pinoana tanteraka na fankatoavana tanteraka tsy akory izany. Nisy fotoana izay nanehoany fahalemena tamin'ireo lafiny roa ireo (tsy mampahatsiahy anao olona efa fantatrao ve izany?) Izany rehetra izany dia mitarika ho amin'ny foto-kevitra iray lehibe, dia izao: ny fahamarinana izay mamonjy antsika dia ilay fahamarinana isaina ho antsika, na omena antsika. Izany hoe ambara ho marina eo imason'Andriamanitra isika, na dia eo aza ireo fahadisoantsika; midika izany fa marina no andraisan'Ilay Andriamanitry ny lanitra antsika na dia tsy marina aza isika. Izany no nataony tamin'i Abrahama, ary izany koa no hataony amin'izay rehetra manatona Azy "amin'ny finoan'i Abrahama". -Rôm. 4:16. 

    Vakio ny Rom. 4:1-7. Jereo ny tontolon-kevitra ampiasain'i Paoly ao amin'ny Gen. 15:6. Mivavaha eo am-panaovanao izany, ary ataovy an-tsoratra araka ny fomba filazanao azy izay heverinao fa ambaran'ireo andininy ireo aminao. 

    Raha jerena indray ny Gen. 15:6, dia mahita dikan-teny isan-karazany isika entina milaza an'io teny hoe "isaina" io (Hebreo: hasab), na "raisina" na "atao ho".

    Io teny io dia ampiasaina any amin'ny andininy hafa amin'ireo boky nosoratan'i Mosesy. Misy olona na zavatra izay "atao ho" na "raisina" ho olona na zavatra izay tsy izy akory. Ohatra ao amin'ny Gen. 31:15, i Rahely sy i Lea dia milaza fa "nataon'ny rainy (na "noraisin') ho toy ny olon-kafa izy ireo, na dia zanany vavy aza. Ny ampahafolon'ny Levita dia "isaina" (na "noraisina") ho toy ny vary eo am-pamoloana, na dia mazava aza fa tsy vary ilay izy (Nom. 18:27, 30).

    Ahoana no anehoana ny hevitry ny hoe "isaina" ao anaty tontolon-kevitry ny fanatitra? Lev. 7:18; 17:1 -4.

    Mampiasa ny teny hoe "horaisina" ny Baiboly hoentina mandika ny teny hoe hasab. Raha misy fanatitra manokana (fanati-pihavanana) tsy nohanina mandra-pahatonga ny andro fahatelo, dia very ny lanjany, ary dia tsy "horaisina" (Lev. 7:18; Hebreo: hasab) hahasoa ilay mpitondra ny fanatitra intsony izany. Ny Lev. 7:18 dia miresaka ny amin'ny toe-javatra izay "handraisana" ny fanatitra hahasoa ilay mpanota (ampitahao amin'ny Lev. 17:1-4) izay mijoro amim-pahamarinana eo anatrehan'Andriamanitra. Raisin'Andriamanitra na isainy ho marina ilay mpanota, na dia tsy tena marina akory aza.

    Manokàna fotoana vitsy handinihana io fahamarinana mahagaga io, izay milaza fa na dia eo aza ny fahadisoantsika, dia azo isaina na raisina ho marina eo anatrehan'Andriamanitra isika. Soraty araka izay filazanao azy ny fahazoanao ny hevitr'izany. 

    Ilay fahamarinana lehibe, dia ny fanambarana antsika ho marina, tsy noho ny asa vitantsika tsy akory, fa noho ny finoana izay nataon'i Kristy ho antsika, izany no hevi-dehibe fototry ny "fahamarinana amin'ny finoana". Kanefa tsy dia ny finoantsika akory aza no mahatonga antsika ho marina; fa ny finoana no fitaovana izay handraisantsika ny fanomezana, dia ny fahamarinana. Izany no tena hatsaran'ny fivavahana kristianina, sy tsiambaratelony ary voninahiny. Izay rehetra inoantsika amin'ny maha-kristianina antsika, amin'ny maha-mpanara-dia an'i Kristy antsika, dia miorim-paka lalina ao amin'io foto-kevitra mahatalanjona io avokoa. Amin'ny alalan'ny finoana no anisana antsika ho marina eo imason'Andriamanitra. Ny zavatra sisa rehetra manaraka izany, toy ny fankatoavana, ny fanamasinana, ny fitomboan'ny toetra, ny fitiavana, dia tokony hiainga avy amin'izany fahamarinan-dehibe izany avokoa.

    Ahoana no havalinao ny olona iray izay te ho tonga Kristianina, kanefa milaza , hoe: "Izaho anefa tsy mahatsapa ny tenako ho marina"? 

    Misy tantara izay mikasika ilay Kardinaly malaza atao hoe Bellarmine, dia ilay Kardinaly Katôlika mpanohana ny foto-kevitra mikasika ny fahamarinana isaina amin'ny alalan'ny finoana irery ihany. Niady mafy nanohana izany foto-kevitra izany izy nandritra ny fiainany manontolo. Rehefa teo am-pialana aina teo am-pandriany izy dia nitondrana sarin'ny hazo fijaliana niaraka tamin'ireo fahamendrehan'ny olona masina mba ho fanomezan-toky azy mialoha ny hahafatesany. Kanefa hoy i Bellarmine hoe: "Ento any iny. Araka ny hevitro dia azo antoka kokoa ny mitoky amin'ny fahamendrehan'i Kristy." 

    Ho an'ny ankamaroan'ny olona, rehefa manantomotra ny faran'ny fiainan'izy ireo ka mijery todika izany izy, dia hitany fa zava-poana, toa very maina sy tsy nisy dikany ny asany sy izay nataony mba hahazoana famonjena avy amin'Andriamanitra masina, ary dia tsapany ny halehiben'ny filany ny fahamarinan'i Kristy. 

    Ny vaovao mahafaly anefa dia ity: tsy mila miandry ny fahakaikezan'ny fahafatesana isika vao hanana antoka ao amin'ny Tompo ankehitriny. Miorina amin'ireo teny fikasan'Andriamanitra azo antoka ny fanekena iray manontolo ankehitriny, dia teny fikasana ho antsika amin'izao fotoana izao, izay afaka hahatonga ny fiainantsika ho tsara lavitra. 

    Jereo ireto andininy ireto dia valio ny fanontaniana tsirairay miaraka aminy, ao anatin'ny tontolon-kevitry ny fampivelarana sy fitehirizana ary fanamafisana ny fifandraisanao amin'Andriamanitra ao anatin'ny fanekena: 

    Sal. 34:8 -Ahoana no ahafahanao manandrana ny hatsaran'ny Tompo? 

    Mat. 11:30 - Inona no nataon'i Kristy ho antsika ka mahatonga io zioga io ho mora? 

    Rom. 5:1 - Inona no ifandraisan'ny fanamarinana amin'ny fihavanana?
    Fil. 2:7,8 - Inona no zava-tsoa azonao avy amin'ny fanandramana niainan'i Kristy? 

    Mivavaha eo am-pandinihana ny fiainanao ka anontanianao ny tenanao ny amin'izay zavatra ataonao ka manamafy ny fifandraisanao amin'Andriamanitra, sy izay zavatra ataonao manimba izany. Inona no fanovana ilainao hatao?

    "Ny fomba tokana hahazoan'ny mpanota ny fahamarinana dia amin'ny alalan'ny finoana. Afaka entiny eo amin'Andriamanitra amin'ny alalan'ny finoana ny fahamendrehan'i Kristy; ary dia isain'ny Tompo ho an'ilay mpanota ny fankatoavan'ny Zanany lahy. Ekena hisolo ny tsy fahombiazan'ny olona ny fahamarinan'i Kristy, ary raisin'Andriamanitra, sy avelany heloka, ary hamarininy ilay fanahy mibebaka sy mino, ka toy ireny olo-marina no fitondrany azy, sady tiany tahaka ny itiavany ny Zanany lahy izy. Toy izany no anisana ny finoana ho fahamarinana." - SIM, b. 1, t. 367.

    "Rehefa ekentsika ho Mpamonjy antsika amin'ny alalan'ny fibebahana sy ny finoana i Kristy, dia avelan'Andramanitra ny fahotantsika ary foanany ny sazy izay tokony hozakaina noho ny fandikan-dalàna. Amin'izay ilay mpanota dia mijoro eo anatrehan'Andriamanitra toy ny olo-marina; mahazo ny fankasitrahan'ny lanitra izy ary manana firaisana amin'ny Ray sy ny Zanaka amin'ny alalan'ny Fanahy Masina. "Mbola misy asa iray koa tsy maintsy tanterahina, ary miandalana ny fanatanterahana azy. Tsy maintsy hamasinina amin'ny alalan'ny fahamarinana ny fanahy. Ary amin'ny alalan'ny finoana koa no anatanterahana izany. Amin'ny alalan'ny fahasoavan'i Kristy irery ihany mantsy, izay raisintsika amin'ny alalan'ny finoana, no ahafahan'ny toetra miova tanteraka." - SIM, b. 3, t. 191.

    FANONTANIANA HIFANAKALOZAN-KEVITRA:

    1. Inona no mampiavaka ny finoana velona amin'ny finoana maty? Jereo Jak. 2:17,18. Ahoana no hamaritan'i Paoly ny finoana velona? Rôm. 16:26. Inona ilay teny fototra manampy amin'ny fahatakarana ny tena atao hoe finoana?

    2. Ahoana no hamalianao ny filazana (izay toa mitombina ihany) fa raha toa ary isika ka vonjena amin'ny alalan'ny fahamarinana izay isaina ho antsika, fa tsy amin'ny amin'ny fahamarinana izay efa ao anatintsika, inona indray no tokony mbola hitandremantsika ny asa sy ny fiketsitsika?

    3. "Ny faneken'Andriamanitra antsika dia azo antoka amin'ny alalan'llay Zanany malalany irery ihany, ary ny asa tsara dia tsy inona fa vokatry ny fitiavany mpamela heloka izay miasa ao anatintsika. Tsy isaina ho antsika ireny asa ireny, ary tsy misy na inona na inona mahamendrika antsika avy amin'ny asa tsara ataontsika, ka ahafahantsika mitaky ny famonjena ny fanahintsika Tsy afaka hampiseho ny asa tsara vitany ny mpanota ho fangatahana ny famonjena ny fanahiny." - SIM, b. 3, t. 199.

    Eo am-pifantohana amin'io fanambaran'i Ellen G. White io, nahoana ary no mitana anjara toerana lehibe eo amin'ny fiainan'ny Kristianina ny asa tsara?

    Famintinana: Na tao amin'ny fanekena taloha na ao amin'ny fanekena vaovao, dia i Jesôsy no nandoa ny trosa notakian'ny lalàna, mba hahafahantsika mijoro ho marina eo imason'Andriamanitra.

    Please publish modules in offcanvas position.