MALINA na Malagasy Advantista eto Lyon

Anisan'ny malaza indrindra ao amin'ny TT ilay vavaka ao amin'ny Dan. 9. Rehefa fantatr'i Daniela tamin'ny alalan'ny famakiany ny bokin'i Jeremia fa efa hifarana ilay "fito-polo taona amin'ny hahafoanan'i Jerosalema" (Dan. 9:2), dia nanomboka nivavaka tamin-kafanam-po izy. Vavaka mafana tokoa re izany, vavaka sy fangatahana natao an-dranomaso, izay nifonany noho ny fahotan'ny tenany sy ny an'ireo iray firenena aminy, sady nanekeny ny fahamarinan'Andriamanitra tao anatin'ny loza izay nanjo azy ireo.

Vakio ny Dan. 9:1-19. Inona avy ireo lohahevitra hitanao fa mifandray mivantana amin'ny bokin'ny Deoteronomia?

Nisy fampitandremana nomena ny firenena ao amin'ny Deoterônômia momba ny vokatry ny tsy fanatanterahana ny anjaran'izy ireo ao anatin'ny fanekena; ary mamintina izany indrindra ny vavaka nataon'i Daniela. Indroa no ilazan'i Daniela ny amin'ny Mosesy", ary azo antoka fa anisan'izany ny bokin'ny Deoterônômia, izay inoana fa ho notononina manokana mihitsy aza.

Araka ny voalazan'ny Deoterônômia dia noroahina tsy ho eo amin'ilay tany izy ireo (jereo ny Deo. 4:27-31 sy ny Deo. 28) satria tsy nankato izay nampitandreman'i Mosesy azy ireo indrindra (Deo. 31:29).

Mampalahelo tokoa fa tokony ho nilaza toy izao momba azy ireo ny firenena manodidina: "Olona hendry sy manan-tsaina tokoa io firenena io" - Deo. 4:6, kanefa tsy izany fa nanjary "latsa" amin'ireo firenana manodidina ireo izy (Dan. 9:16).

Tao anatin'izany fangatahana an-dranomaso nataon'i Daniela izany dia tsy mba napetrany na oviana na oviana ilay fanontaniana fametraky ny maro rehefa tonga ny loza manao hoe: "Nahoana?" Ny bokin'i Deoterônômia mantsy no nahafantarany tsara ny anton'ny nitrangan'izany zavatra izany. Izany hoe noho ny tontolon-kevitra omen'ny bokin'ny Deoterônômia dia takatr'i Daniela (sy ireo hafa natao sesitany) fa tsy noho ny anjara na vintan-dratsy izany fa vokatry ny tsy nankatoavan'izy ireo izay zavatra efa nampitandremana azy ireo indrindra.

Kanefa, azo lazaina ho zava-dehibe kokoa aza ity: ny vavak'i Daniela dia maneho marina fa na eo aza ireo tranga ratsy ireo dia misy ny fanantenana. Tsy nandao azy ireo Andriamanitra, na dia toa manambara izany aza ny zava-miseho. Tsy vitan'ny nampahafantatra azy ireo fotsiny ny toerana nisy azy ny bokin'ny Deoterônômia fa nanambara taminy koa ny teny fikasana momba ny hamerenana ny zavatra rehetra amin'ny laoniny.

Vakio ny Dan. 9:24-27, dia ny faminaniana momba an'i Jesôsy sy ny nahafatesany teo amin'ny hazo fijaliana. Nahoana no nomena an'i Daniela (sy isika koa) tamin'ny fotoana nanaovana sesitany ny Isiraely sy nampanantenana azy famerenana amin'ny lanoniny io faminaniana io?

Anisan'ny mahavariana amin'ny Baiboly, indrindra ny TT, ny fampiasany lahatsoratra na hevitra avy ao aminy ihany, izany hoe, manonona ireo mpanoratra talohany sy ny asasorany ireo mpanoratra ny TT faramparany ho fanazavana ny tiany ambara.

Ny Sal. 81 ohatra, dia miverina any amin'ny bokin'ny Eksodosy ka saika averiny tanteraka izay voasoratra ao amin'ny Eksôdôsy, ao amin'ny Sal. 81:10: "Izaho no Jehôvah Andriamanitrao, Izay nitondra anao niakatra avy tany amin'ny tany Egypta."

Hita manerana ny TT ny Genesisy, indrindra ny tantaran'ny Famoronana, toy ny hoe: "Nojereko ny tany, ka, indro, tsy nisy endrika izy sady foana, ary ny lanitra koa, ka, indro, tsy nanam-pahazavana izy" - Jer. 4:23 (jereo koa ny Gen. 1:2).

Ary matetika tokoa ireo boky faramparan'ny TT, izay nosoratan'ny mpaminany, no milaza koa izay voasoratra ao amin'ny bokin'ny Deoterônômia , izay nanana anjara toerana lehibe teo amin'ny fiainan'ny Isiraely fahiny ny fanekena. Hifantoka amin'ny fomba nampiasan'ireo mpanoratra ireo ny bokin'ny Deoterônômia isika amin'ity herinandro ity. Ampahany inona ao amin'ny Deoterônômia no ampiasain'izy ireo? Fanazavana mikasika ny inona no omeny, izay manan-danja amintsika koa ankehitriny.

Valo taona i Josia no tonga mpanjakan'i Joda; nanjaka 31 taona izy (649-609 TlK) mialoha ny nahafatesany tany an-tanim-piadiana. Nisy zava-niseho teo amin'ny fahavalo ambin'ny folo taona nanjakany, izay nanova tanteraka ny tantaran'ny vahoakan'Andriamanitra, farafahakeliny tao anatin'ny fotoana voafaritra.

Vakio ny 2 Mpanj. 22. Inona ny lesona azontsika raisina avy amin'io tranga io?

Efa ela ireo mpandinika no nanao tsoa-kevitra fa ny Deoterônômia io "bokin'ny lalàna" io (2 Mpanj. 22:8), izay very tsy hitan'ny vahoaka nandritra ny taona maro.

"Voatohina fatratra ny fon'i Josia raha nandre ny fananarana sy ny fampitandremana novakina voalohany taminy izay voarakitra tao amin'io boky sora-tanana efa konka io izy. Hatramin'izay dia tsy mbola azony an-tsaina velively ho mazava tahaka izao ny filazana mivantana ny amin'ny nametrahan'ny Tompo teo anoloan'ny Isiraely ny 'fiainana sy ny fahafatesana ary ny fitahiana sy ny fanozonana' - Deo. 30:19. (...) Misy fanomezan-toky betsaka nomen'ny Tompo voalaza ao amin'ny boky, mikasika ny faniriany hamonjy amin'ny fomba rehetra ireo izay mametraka tanteraka ny fitokiany Aminy. Fa tahaka ny nanafahany ny Isiraelita tamin'ny ziogan'ny Egiptianina no hataony amin-kery koa amin'ny famerenana azy ho ao amin'ny tany nampanantenaina sy amin'ny fametrahana azy ho lohan'ny firenen-tsamihafa." - PM, t. 324.

Hitantsika ao amin'ny toko manaraka rehetra fa nokatsahin'ny mpanjaka Josia fatratra tokoa ny "hitandrina ny lalàny [lalàn'Andriamanitra] sy ny teni-vavolombelony ary ny didiny amin'ny fony rehetra sy ny fanahiny rehetra"- 2 Mpanj. 23:3 (jereo koa ny Deo. 4:29, Deo. 6:5, Deo. 10:12, Deo. 11:13). Tafiditra ao anatin'io fanavaozana io ny fanadiovana sy ny fanesorana "ny fahavetavetana rehetra izay hita tany amin'ny tany Joda sy tany Jerosalema (...), mba hanatanterahana ny tenin'ny lalàna voasoratra ao amin'ilay boky hitan'i Hilkia mpisorona tao an-tranon'i Jehôvah." - 2 Mpanj. 23:24.

Feno fampitandremana sy anatranatra mikasika ny tsy tokony hanarahan'ny Isiraely ny fomban'ireo firenena manodidina ny bokin'ny Deoterônômia . Ny fihetsika nasehon'i Josia sy ny asany rehetra, anisan'izany ny nandringanany ireo mpisorona nanompo sampy tao Samaria (2 Mpanj. 23:20), dia maneho fa nanalavitra tanteraka ilay fahamarinana nankinina tamin'izy ireo tokoa ny vahoakan'Andriamanitra. Natao ho firenena masina izy ireo kanefa tsy mba nitoetra ho izany fa nanao marimaritra iraisana tamin'izao tontolo izao, na dia nihevitra ny tenany ho tsy mila fanampiana aza matetika, satria hoe ampy azy i Jehôvah.

Fitaka mampidi-doza tokoa izany.

Inona ny fanadiovana lehibe ilaintsika atao ao an-tokantranontsika, na eo amin'ny fiangonantsika koa aza, mba hahafahantsika manompo marina an'i Jehôvah amin'ny fontsika sy ny fanahintsika rehetra?

Taona maro lasa izay, nisy tovolahy iray izay tsy nanaiky ny fisian'Andriamanitra (noho Izy tsy hitany porofo mivaingana), ary nikatsaka fatratra ny hahita ny fahamarinana izy, na inona na inona ary na aiza aiza no hahitany izany. Nony farany dia nanjary nino an'Andriamanitra sy i Jesôsy izy, ary tsy izay ihany fa nekeny koa ny hafatry ny Advantista mitandrina ny andro fahafito. Ny Jer. 29:13 no andininy tiany indrindra ao amin'ny Baiboly: "Ary hitady Ahy hianareo, dia ho hitanareo Aho, raha katsahinareo amin'ny fonareo rehetra." Taona maro taty aoriana, rehefa nandinika ny Baiboliny izy, dia hitany indray io andininy io, saingy tao amin'ny bokin'ny Deoterônômia. Izany hoe avy amin'i Mosesy no nahalalan'i Jeremia izany.

Vakio ny Deo. 4:23-29. Inona ny tontolon-kevitra misy io teny fikasana ho an'ny Isiraely io, ary ahoana no mety hifandraisan'izany amintsika ankehitriny?

Araka ny efa hitantsika dia tamin'ny andron'i Josia no nahitana indray ny bokin'i Deoterônômia, ary tamin'ny andro nanjakan'i Josia no nanombohan'i Jeremia ny asany. Tsy mahagaga araka izany raha hita ao amin'ny asasoratr'i Jeremia ny foto-kevitry ny bokin'ny Deoterônômia.

Vakio ny Jer. 7:1-7. Inona no asain'i Jeremia ataon'ny olona, ary ahoana no ifandraisan'izany amin'ny izay voasoratra ao amin'ny bokin'ny Deoteronornia?

Mosesy ao amin'ny Deoterônômia fa misy fepetra ny ahafahan'izy ireo monina ao amin'ny tany Kanana, ary raha toa ka tsy mankato izy ireo dia tsy hitoetra eo amin'ny toerana izay nofidin'Andriamanitra ho azy. Diniho ilay fampitandremana manokana ao amin'ny Jer. 7:4, izay toa manambara hoe: marina tokoa fa tempolin'i Jehôvah ity, vahoaka voafidy tokoa izy ireo, kanefa tsy misy heviny izany rehetra izany raha tsy mankato izy ireo. Ao anatin'io fankatoavana io ny fomba fitondran'izy ireo ny vahiny sy ny kamboty ary ny mpitondratena - izay hevitra avy ao amin'ny bokin'ny Deoterônômia mivantana, sy araka ireo fitsipika sasany ao anatin'ny fanekena izay natao harahin'izy ireo: "Aza manao fitsarana miangatra amin'ny vahiny sy ny kamboty; ary aza maka ny fitafian'ny mpitondratena ho tsataka." - Deo. 24:17 (jereo koa ny Deo. 24:21; Deo. 10:18,19; Deo. 27:19).

Vakio ny Jer. 4:4 ary ampitahao amin'ny Deo. 30:6. Inona ny hafatra ho an'ny vahoaka eto, ary nahoana no mahakasika ny vahoakan'Andriamanitra amin'izao fotoana izao koa izany foto-kevitra izany?

"Anisan'ny andininy manan-danja lehibe ao amin'ny TT io Mika 6:1-8 io. Maneho ny hafatr'ireo mpaminanin'ny taonjato fahavalo izany, tahaka ny Amô. 5:24 sy Hôs. 6:6. Manomboka amin'ny sary an'ohatra maneho raharaham-pitsarana io toko io, izay iantsoan'ny mpaminany ny vahoaka mba hihaino ny fiampangana ataon'i Jehovah amin'izy ireo. Ny tendrombohitra sy ny havoana no mpitsara satria izy ireo no vavolombelona Filentenan'oy Masoandro efa teo hatramin'izay, ka nahita ny fitondran'Andriamanitra ny Isiraely. Tsy avy hatrany dia nanameloka ny Isiraely ho nandika ny fanekena Andriamanitra, fa nanontany azy ireo raha misy zavatra iampangan'izy ireo Azy kosa. Inona no nataoko taminao? Inona no nanasarako anao?' Eo anatrehan'ny tsy rariny dia mety ho `ketraka amin'ny fanaovan-tsoa' ny olo-mahantra. Ary eo anatrehan'ny fahafahana mahazo harena faingana dia mety hisy tampon-tany sasatry ny mitandrina ny lalan'ny fanekena." - Ralph L. Smith, Word Biblical Commentary, Micah-Malachi, (Grand Rapids, MI: Word Books, 1984), b. 32, t. 50.

"Tamin'ny fanavaozana naterak'izany no nikelezan'ny mpanjaka aina hanafoanana ny sisa tavela rehetra tamin'ny fanompoan-tsampy. Fa efa nanaraka eta be ny fomban'ny firenena manodidina mantsy ny mponina teo amin'ny tang, ka niankohoka tamin'ny tsangan-kazo sy tsangam-bato ka toa tsy ho azon'olombelona hofoanana intsony ny soritra rehetra navelan'ny fanompoon-tsampy. Nanapa-kevitra banana faharetana tamin'ny fanandramany hanadio ny fanjakana anefa i Josia." - MM, t. 329.

FANONTANIANA HIFANAKALOZAN-KEVITRA:

1. Eny tokoa, Advantista mitandrina ny andro fahafito isika, ary noho ny fananantsika ny fahamarinana dia mahatsapa isika fa mitovy laharana amin'ny Isiraely fahiny (ary izany tokoa no izy): manana Hay fahamarinana izay tokony ho ren'ny tontolo manodidina antsika isika. Tombontsoa lehibe izany ho antsika. Manao ahoana anefa, araka ny hevitrao, ny fiantsorohantsika ny andraildtra takin'izany tombontsoa lehibe izany?

2. Meteza ho eo amin'ny toeran'i Daniela. Hitanao ny nanafihana ny firenenao sy ny nandresena azy; fantatrao fa noravan'ny mpanompo sampy ny tempoly, ilay ivo nifantohan'ny finoonao manontolo. Na izany aza, ahoana no nanampian'ny bokin'ny Deoteronomia an'i Daniela (sy ireo Jiosy hafa) hanana finoana mail/ orina tamin'izany andro izany? Izany hoe, ahoana no nanampian'ny boky azy hahatakatra ny zava-nitranga sy ny anton'izany? Toy izany koa, ahoana no anampian'ny Soratra Masina manontolo antsika hahay hiatrika ny fotoam-pitsapana, izay mety hahakivy antsika tanteraka raha tsy takatsika tsara ny heviny? Tsy tokony hanambara amintsika ve izany fa zava-dehibe indrindra ho an'ny finoantsika ny Baiboly?

3. Resaho ao amin'ny kilasy ny amin'ilay faminaniana momba ny 70 herinandro ao amin'ny Dan. 9:24-27. Inona ny anjara tanan'ny fanekena ao anatin'io faminaniana io, ary nahoana no manan-danja tokoa izany? Nahoana no zava-dehibe ho antsika koa ny fanekena?

Ambaran'ny Deoterônômia mazava tsara fa zava-dehibe tokoa ny lalana sy ny fanekena, tsy ho an'ny fifandraisan'ny Isiraely amin'Andriamanitra ihany fa iorenan'ny tanjona nifidianana azy ireo koa (Deo. 7:6, Deo. 14:2, Deo. 18:5).

Vakio ny Deo. 10:12-15, izay miresaka betsaka ny amin'ny lalana sy Fly maha-vahoaka voafidy ny Isiraely. Inona kosa ny tian'ny Baiboly ambara amin'ny hoe "lanitry ny lanitra"? Inona ny tian'i Mosesy hazavaina tamin'ny nampiasany io andian-teny io?

Tsy dia mazava tanteraka ny atao hoe "lanitry ny lanitra" raha ao anatin'ity tontolon-kevitra ity, saingy maneho ny fiandrianana sy ny hery ary ny fahalehibiazan'Andriamanitra i Mosesy eto. Izany hoe, tsy ny lanitra ihany no an'Andriamanitra fa ny "lanitry ny lanitra" koa. Inoana tokoa fa fomba fiteny ilazana ny fahefana feno ananan'Andriamanitra amin'ny voariny manontolo izany.

Vakio ireto andininy manaraka ireto, izay samy mifototra amin'io andian-teny io, ary ao amin'ny Deoteronomia no ahitana azy voalohany. Inona no tiana ambara ao amin'ny tsirairay avy amin'ireo? Ahoana no ahitantsika ao anatin'izany fa manan-danja tokoa ny bokin'ny Deoteronomia? 1 Mpanj. 8:27, Neh. 9:6, Sal. 148:4.

Hita mazava amin'ny fomba manokana ao amin'ny Neh. 9 ny maha-Mpamorona an'Andriamanitra, Izay hany tokony hiankohofana. Izy no nahary ny zavatra rehetra, eny, nahary "ny lanitry ny lanitra, mbamin'izay rehetra any aminy" Izy (Neh. 9:6). Raha ny marina dia milaza ny ao amin'ny Neh. 9:3 fa "namaky ny teny tao amin'ny bokin'ny lalan'i Jehovah" izy, izay inoana fa ny bokirl'ny Deoterônômia tokoa izany tamin'ny andron'i Josia. Mazava araka izany ny antony nampiasan'ireo Levita io fomba fiteny hoe "lanitry ny lanitra" io ao amin'ny fiderany sy ny fiankohofany amin'Andriamanitra, izay hita any amin'ny andininy vitsivitsy taty aoriana: avy ao amin'ny bokin'ny Deoterônômia no nakany izany.

Andriamanitra no nahary ny tany, ary tsy ny tany ihany fa "ny lanitry ny lanitra" koa. lo Andriamanitra io ihany anefa no Ilay teo amin'ny hazo fijaliana! Nahoana no ny fiankohofantsika Aminy no mety indrindra tokony hataontsika ho setrin'izay nataon'Andriamanitra ho antsika?