MASO SOLON'NY MASO
Vakio ny Mat. 5:38-48. Ahoana no anazavan'i Jesôsy ny hevitry ny lalana momba ny famaliana? Ahoana no tokony hampiharantsika izany ankehitriny?
Nanonona andininy avy ao amin'ny Testamenta Taloha i Jesôsy Kristy nandritra ny toriteniny teo an-tendrombohitra, andinin-tSoratra izay diso fantatry ny olona. Kanefa niteny nanohitra ny fanazavan'ireo raby tamin' izany andro izany Izy, izay niala miandalana tamin'ny tanjona voalohan'ireo lalana ireo, tao anatin'ny taonjato maro. Izany hoe, nanafina ny zava-nokendren'ny Tenin'Andriamanitra ny lovantsofin'olombelona, ary tsy vitan'ïzany fa naolany koa ny heviny sy ny tiany ambara tamin'ny tranga sasany (saino ohatra ireo fitsipika momba ny Sabata sy ny vokatr'izany teo amin'ny fitandremana ilay didy). Namerina tamin'ny laoniny ny hevitr'ireny lalana ireny ny tenin'i Jesôsy .
Tamin'ilay toriteniny teo an-tendrombohitra dia niezaka nanitsy ny sasany tamin'ireo fandikana diso ireo i Jesôsy, ka notaominy ny mpihaino Azy hiverina amin'ny tanjona sy ny hevitr'ireo lahatsoratra ireo tany am-piandohana.
Nolazaina ao amin'ny Mat. 5:38 ilay andininy ao amin'ny Eks. 21:24 izay miresaka momba ny "maso solon'ny maso, nify solon'ny nify" ("Efa renareo fa voalaza hoe (...) Fa Izaho kosa milaza aminareo hoe (...)"), ary io no manondro ny lex talionis, na ilay antsoina hoe lalana momba ny famaliana. Ampiasaina any amin'ny andininy hafa ao amin'ny Baiboly koa io andininy io (Lev. 24:20, Deo. 19:21).
Ny tanjon'io lalana io tany am-boalohany dia ny mba tsy hisian'ny valifaty ataon'ny tena manokana. Natao hampitsahatra ny adim-poko na ny famaliana tsy misy fanadihadiana mialoha izany. Ny ratra dia tsy maintsy notombanan'ny mpitsara, ary avy eo dia misy onitra ara-bola mifanaraka amin'izany asainy aloa. Natao izany mba hialana amin'ilay atao hoe fitsaram-bahoaka". Natao ampanjakaina ny rariny, saingy tsy maintsy araka ny lalan'Andriamanitra izany.
I Jesôsy Kristy, Izay nanome ireo lalàn'ny fiarahamonina ireo an'i Mosesy, dia nahalala tsara ny tanjon'izany lalana izany; koa afaka nampihatra izany tamin'ny fomba tsy mitanila Izy, araka ny tanjony tany am-boalohany. Ny hisian'ny rariny sy ny fampihavanana ary ny hamerenana ny fiadanana no anton'izany.
Amin'ny lafiny iray, azo lazaina fa midika ho karazana famaliana ihany ny fampanjakana ny rariny. Ny fampiharana araka ny tokony ho izy ireo lalana ireo dia hita ho fiezahana hampisy fifandanjana eo amin'ny atao hoe rariny sy ny atao hoe famaliana na valifaty.
Hanjaka tokoa ny rariny indray andro any. Ahoana no anampian'ny fahafantarantsika izany hiatrika ny tsy rariny rehetra misy eto amin'izao tontolo izao ankehitriny?